Uxinzelelo yinxalenye eqhelekileyo yobomi kubantu abaninzi, kwaye ukufumana iindlela zokuhlangabezana nalo kubalulekile kwimpilo yethu yomzimba neyengqondo. Enye indlela ethandwayo yokuphelisa uxinzelelo kukusebenzisa ibhola yoxinzelelo. Ezi zinto zincinci ziphathwa ngesandla ziyilelwe ukuba zicudiswe kwaye ziphathwe ukunceda ukunciphisa uxinzelelo kunye nexhala. Kodwa ngaba into elula njengokukhama ibhola yoxinzelelo ngokwenene inefuthe lomzimba emizimbeni yethu, ngakumbi enxulumene noxinzelelo lwegazi?
Ukuqonda iziphumo ezinokubakho zeebhola zoxinzelelo kuxinzelelo lwegazi, kubalulekile ukuba uqale ube nokuqonda okusisiseko malunga nendlela uxinzelelo oluwuchaphazela ngayo umzimba. Xa sinoxinzelelo, imizimba yethu ingena kwimo “yokulwa okanye yokubhabha”, ikhupha iihomoni ezifana neadrenaline, ebangela ukonyuka kwezinga lentliziyo kunye noxinzelelo lwegazi. Ngokuhamba kwexesha, ukuxinezeleka okungapheliyo kunokukhokelela kwiingxaki ezifana noxinzelelo lwegazi oluphezulu, okwandisa ingozi yesifo senhliziyo kunye nesifo.
Ke ingaba iibhola zoxinzelelo zidlala yeyiphi indima kuyo yonke le nto? Ithiyori emva kweebhola zoxinzelelo kukuba isenzo sokucinezela kunye nokukhulula ibhola yoxinzelelo kunceda umzimba ukhulule uxinzelelo kwiimisipha, ngaloo ndlela unceda ukunciphisa uxinzelelo kunye nemiphumo yayo emzimbeni. Kodwa ngaba bukho ubungqina benzululwazi obuxhasa le ngcamango?
Izifundo ezininzi zenziwe ukuphanda iinzuzo ezinokubakho zeebhola zoxinzelelo kuxinzelelo kunye noxinzelelo lwegazi. Uphononongo olupapashwe kwi-International Journal of Psychophysiology lufumene ukuba abathathi-nxaxheba abasebenzisa iibhola zoxinzelelo bafumana ukuncipha kwentliziyo kunye noxinzelelo lwegazi xa kuthelekiswa nabathathi-nxaxheba abangazange basebenzise iibhola zoxinzelelo. Olunye uphando olupapashwe kwi-Journal ye-Physical Therapy Science yagqiba ukuba ukusebenzisa iibhola zoxinzelelo kunciphise kakhulu uxinzelelo olubonwayo kunye nomzimba.
Ngoko kubonakala kukho ubungqina bokuba iibhola zoxinzelelo zinokunceda ukunciphisa uxinzelelo kunye nokunciphisa uxinzelelo lwegazi. Kodwa ngokwenene isenzo sokucinezela ibhola yoxinzelelo sibangela njani olu tshintsho lomzimba emzimbeni?
Enye ingcamango kukuba ukunyakaza okuphindaphindiweyo kokukhama kunye nokukhulula ibhola yoxinzelelo kunceda ukukhulula izihlunu ezixineneyo, ngakumbi ezo zisezandleni kunye neengalo. Oku kunokuba nefuthe lokunkqonkqoza kwamanye amalungu omzimba, njengoko ukuxinezeleka kwezihlunu kudla ngokudityaniswa. Xa siphumla izihlunu zethu, oko kuxela ingqondo ukuba kukhuselekile ukuzola, nto leyo ekhokelela ekwehleni kweehomoni zoxinzelelo kunye noxinzelelo lwegazi olusezantsi.
Ukongezelela, isenzo sokusebenzisa ibhola yoxinzelelo sinokusebenza njengendlela yokucinga okanye ukucamngca. Ngokugxininisa kwimvakalelo kunye nokunyakaza kokukhama ibhola, kunokunceda ukutsala ingqalelo yethu kude nemithombo yoxinzelelo kunye nokubonelela ngomzuzu wokuphumla kunye nokukhululeka. Olu tshintsho lwengqondo lukwanceda ukunciphisa uxinzelelo kunye nemiphumo yalo emzimbeni.
Ngelixa ubungqina obuxhasa ukusetyenziswa kweiibhola zoxinzeleloukuphelisa uxinzelelo kunye noxinzelelo lwegazi olusezantsi luyathembisa, kubalulekile ukuqaphela ukuba aziyiyo i-panacea yeengxaki zempilo ezinxulumene noxinzelelo. Kuhlala kucetyiswa ukuba ufune iingcebiso zengcali zonyango ukulawula uxinzelelo lwegazi oluphezulu kunye noxinzelelo olungapheliyo, kunye nokusebenzisa uluhlu lwezicwangciso zokulawula uxinzelelo kuquka umthambo, ukutya okunempilo kunye neendlela zokuphumla.
Ukuqukumbela, ngelixa iibhola zokuxinezeleka zingenakuba yi-panacea yokulawula uxinzelelo kunye nokunciphisa uxinzelelo lwegazi, kukho ubungqina besayensi bokuba banokuba nefuthe elihle kwimpilo yethu yomzimba nengqondo. Kungakhathaliseki ukuba umzimba ukhulula ukuxhatshazwa kwemisipha okanye ukubonelela ukuphazamiseka kwengqondo kunye nokuphumla, iibhola zoxinzelelo zinokuba sisixhobo esilula ukubandakanya ukukhululeka koxinzelelo kubomi bethu bemihla ngemihla. Ngoko kwixesha elizayo xa uziva uxinezelekile, cinga ngokucudisa ibhola yoxinzelelo kwaye ubone ukuba kuyanceda na ukwenza usuku lwakho luzole.
Ixesha lokuposa: Jan-26-2024